Η οξεία τραχειοβρογχίτιδα οφείλεται συνήθως σε ιούς που προσβάλλουν το αναπνευστικό σύστημα και προκαλούν έντονη φλεγμονή στους βρόγχους. Αυτό έχει αποτέλεσμα ξηρό ή και παραγωγικό βήχα, με άλλα λόγια μπορεί να υπάρχει παραγωγή φλεγμάτων ή όχι. Όταν τα φλέγματα έχουν πράσινο ή σκούρο κίτρινο χρώμα, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει λοίμωξη από κάποιο βακτήριο. Αλλα συμπτώματα είναι ο πυρετός, η γενική καταβολή δυνάμεων, καθώς και ο πόνος στο στήθος ή η δύσπνοια.
Αποτελεί σχεδόν σταθερό σύμπτωμα του κοινού κρυολογήματος. Τη μόλυνση με τον ιό ακολούθει ενίοτε επιμόλυνση με κοινά μικρόβια. Σπανιότερα αίτια είναι η εισπνοή τοξικών ουσιών, καπνού, ρυπαντών της ατμόσφαιρας κλπ. Είναι συχνότερη σε ηλικιωμένα άτομα, σε πάσχοντες από χρόνιες πνευμονοπάθειες ή καρδιοπάθειες και σε εξασθενημένα γενικώς άτομα ή παιδιά. Το ψύχος, η κακή διατροφή και η κόπωση αποτελούν απλώς επιβοηθητικούς παράγονες, παρά την ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση του κοινού περί του αντιθέτου.
Η νόσος συνήθως μεταδίδεται με τα σταγονίδια του βήχα που κυκλοφορούν στον αέρα και είναι πολύ μεταδοτική, προκαλώντας μάλιστα και μικροεπιδημίες. Επίσης, σημαντικό ρόλο παίζει η έκθεση σε περιβάλλον που είναι υγρό και ψυχρό ή έχει υψηλά επίπεδα μόλυνσης. Συνήθως, η κλινική εξέταση από έναν ειδικό ιατρό επιβεβαιώνει τη διάγνωση. Σε περιπτώσεις που ο ιατρός έχει αμφιβολία μπορεί να προχωρήσει σε ακτινογραφία θώρακα και σε καλλιέργεια των πτυέλων του ασθενούς, ώστε να διαγνωστεί εάν η πάθηση οφείλεται σε βακτήρια.
Στα παιδιά η τραχειοβρογχίτιδα είναι αποτέλεσμα της προσβολής από ιούς παράγριπής σύνηθως το φθινόπωρο. Προσβάλλονται κυρίως παιδιά 1-5 ετών. Δεν πρόκειται για έναν ιό αλλά για 4 διαφορετικούς τύπους. Μεταδίδονται με τις εκκρίσεις του αναπνευστικού αλλά και με μολυσμένα αντικείμενα (π.χ. παιχνίδια, κουτάλια, ποτήρια που πηγαίνουν από "στόμα σε στόμα"). Ένα ποσοστό παιδιών θα παρουσιάσει το γνωστό σύνδρομο της οξείας λαρυγγοτραχειοβρογχίτιδας, η οποία συχνά αναφέρεται από τους παιδιάτρους απλά ως λαρυγγίτιδα (παρ'όλο που δεν είναι ο σωστός όρος). Το παιδί μπορεί αρχικά να παρουσιάζει τα παραπάνω συμπτώματα (συνάχι και πυρετό), αλλά στη συνέχεια εμφανίζει βραχνή φωνή, "υλακώδη" βήχα (ένα χαρακτηριστικό βήχα, βαθύ και βραχνό) και σε σοβαρές περιπτώσεις δυσκολία στην αναπνοή που εκδηλώνεται με θόρυβο τη στιγμή που το παιδί εισπνέει (συριγμός). Η εικόνα είναι χαρακτηριστική και οι γονείς που έχουν βιώσει ένα τέτοιο επεισόδιο το αναγνωρίζουν αν το παιδί τους το ξαναπαρουσιάσει στο μέλλον.
Η οξεία τραχειοβρογχίτιδα συχνά εξελίσσεται σε πνευμονία και γι΄ αυτό απαιτείται τακτική παρακολούθηση του ασθενούς και των συμπτωμάτων του. Αν εξελιχθεί σε πνευμονία εκδειλώνεται με παράταση πυρετού (38-38,5) και πυώδη απόχρεμψη. Ο στόχος της θεραπείας πρέπει να είναι η ανακούφιση των συμπτωμάτων και η διευκόλυνση της αναπνοής. Μπορεί να χρησιμοποιούνται αποχρεμπτικά σιρόπια για τη διευκόλυνση της αποβολής των φλεγμάτων, καθώς και αντιβιοτική αγωγή, εάν τα φλέγματα είναι κίτρινα ή πράσινα και ο ιατρός κρίνει ότι πιθανόν να υπάρχει προσβολή από βακτήρια. Σαν πρώτη εκλογή δίνονται τετρακυκλίνες ή αμπικιλλίνη. Πολύ σημαντικό είναι ο ασθενής να πίνει πολλά υγρά, ώστε να διευκολύνεται η αποβολή των φλεγμάτων. Κατάλληλη είναι η χορήγηση βλεννολλητικών ή ρευστοποιητικών παραγόντων μέσω νεφελοποιητού ή αναπνευστήρα σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού. Αντιβηχικά θα δοθούν μόνο αν ο βήχας εμποδίζει τον άρρωστο να κοιμηθεί. Η εισπνοή υδρατμών βοηθά στην απόχρεμψη. Αποθαρρύνουμε το κάπνισμα και συμβουλεύεται η αποφυγή σε έκθεση ερεθιστικών παραγόντων όπως ο καπνός, τα άνθη και τα αρώματα (μπορούν να προκαλέσουν βρογχόσπασμο και αυξημένη παραγωγή βλέννας).
Βιβλιογραφία
1. ΟΕΔΒ (1999) Νοσηλευτική Θεωρία-Εργαστήριο, Λοιμώξεις του Αναπνευστικού Συστήματος-Νοσηλευτική φροντίδα, «Οξεία Τραχειοτραχειοβρογχίτιδα» σελ. 187,
2. ΟΕΔΒ (1999) Πρώτες Βοήθειες, «Λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού» σελ43
3. www.health.in.gr
4. http://www.yourbaby.gr
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου